Trong ngành xây dựng, người lao động chắc biết máy thuỷ bình – thuỷ chuẩn hỗ trợ khâu đo đạc nhanh - chính xác. Song, ít ai biết cách sử dụng đúng quy trình để thu được kết quả chuẩn. Thấu hiểu băn khoăn đó, nội dung dưới đây giúp bạn biết câu trả lời.
Trên mặt sàn hoặc nơi cần đo đạc thì bạn chọn vị trí bất kỳ đặt máy thủy chuẩn. Lời khuyên tốt nhất, bạn đặt nơi cao hơn vị trí của mốc gốc thì chắc chắn không bị ảnh hưởng các điều kiện thực địa bên ngoài.
Vị trí đặt máy thuỷ bình – thuỷ chuẩn thuận lợi
Đặt máy ở vị trí đặt máy có nền chắc chắn không bị sụt lún sao cho mặt chân máy ngang bằng nhất. Gá máy lên chân máy và tiến hành cân bằng máy đạt tiêu chuẩn. Đầu tiên, bạn đặt bọt thủy tròn trên máy cho nó nằm trên đường thẳng đi qua 2 ốc trên máy.
Thực hiện vặn 2 ốc trên đế máy cùng chiều nhau để đưa bọt nước tròn vào vị trí cân bằng. Sau đó, điều chỉnh nhờ ốc thứ 3 sao cho bọt nước vào điểm cân bằng chính xác. Chúng ta có thể chọn vị trí cao độ gốc cân máy cho trước hoặc cân máy vào vị trí bất kỳ sau đo độ cao các điểm. Kết quả thu được sẽ cộng hoặc trừ đi giá trị đọc trên mia khi đặt ở mốc gốc này.
Mia là một thước cùng có khắc vạch và ghi số. Đầu tiên, chúng ta ngắm vào mia. Tiến hành điều quang sao cho hình ảnh mia trong ống ngắm máy thuỷ bình – thuỷ chuẩn rõ dàng nhất. Khi đọc số trên mia cần quan tâm 2 số đọc là hàng m và hàng dcm. Đối với 2 số đọc ghi trên chữ E là hàng cm và hàng mm. Đặc điểm, mỗi khoảng đen trắng đỏ trên mia tương ứng 10mm.
Quy ước cao độ tại điểm cần biết = Mo + số đọc trên mia tại mốc độ cao gốc – số đọc trên mia tại điểm cần biết.
Tiếp theo, bạn di chuyển mia đến những vị trí khác rồi tiến hành đọc số tương tự thu được giá trị cao độ.
Ví dụ điển hình: ký hiệu độ cao mốc gốc là 1000(mm), số đọc trên mia ở điểm cần xác định cao độ là 1090(mm). Số đọc trên mia khi đặt mia ở mốc cao độ cho trước được ký hiệu là a.
Thực hiện đo cao độ phục vụ đo đạc tính toán khối lượng đào đắp của công trình xây dựng nhà hoặc đo đạc công trình đường. Ứng dụng nổi bật chính là bố trí cao độ thiết kế thực địa một cách chính xác với độ tin cậy cao nhất.
Hiểu theo chuyên môn, Mia là thước cứng làm bằng nguyên liệu nhôm hoặc gỗ được ghi số màu đen trắng hoặc đỏ trắng. Mia thường có 2 mặt, 1 mặt chia vạch cách nhau 1 mm và mặt còn lại chia vạch cách 1cm.
Hướng dẫn cách đọc Mia
Bạn nhớ vận chỉnh tiêu cự và kính ngắm cho rõ mia trước khi đọc tránh bị sai số.
Ở mặt chia mm luôn hiển thị 3 số đầu số cuối trên mia là vị trí cắt vạch ngang của lưới chữ thập và mia. Chẳng hạn, bạn nhìn vào mia thấy vạch ngang của lưới chỉ chữ thập nằm trên 103 (2 vạch) và dưới 104 thì đọc: 1032 tương ứng 1032mm và =1.032m.
Mia chia từng khấc cách nhau 1mm luôn hiển thị 2 số trên mia. Cách tính 2 số còn lại: Ví dụ, vạch ngang của lưới chỉ chữ thập nằm ở số 10 và ngay mép dưới chữ E ngược thì đọc: 1050 tương ứng với 1050mm = 1.050m.
Nếu vạch ngang lưới chỉ chữ thập nằm dưới số 10 và ngay mép trên chữ E thì ta đọc: 1000 tướng ứng 1000mm = 1m. Tương tự, ta tự động cộng thêm 1cm với 1 khấc nhỏ đen trắng hoặc đỏ trắng.
Tiếp theo, bạn bạn có thể bắt đầu đo khoảng cách từ xa để hoàn thành công tác trắc địa một cách nhanh chóng. Tóm lại, máy thuỷ bình – thuỷ chuẩn tương đối dễ sử dụng, bạn chỉ cần chuẩn bị kỹ khâu cân bằng máy sẽ đảm bảo không bị sai số khi đo.
Bạn thu được số liệu đo đạc từ máy thì có thể tiến hành tính toán cao độ theo các bước:
Bước 1: Nếu MIA ghi được 0050 thì cao độ mốc này là 0,05 ( Tức 0,000+0050=0,050). Lưu ý, số bạn đọc là 0050 theo hàng nghìn nhưng cao độ họ cho là m tức 0,0m.
Bước 2: Công thức tính cao độ thực tế = CĐ máy – CĐ MIA mới đọc.
Nếu bạn đọc số MIA từ lần 2 trở đi mà cao hơn số bạn cộng cao độ chuẩn lần đầu thì vị trí đó thấp hơn mốc.
Nếu bạn đọc MIA thấp hơn cố cộng mia chuẩn lần đầu thì nó cao hơn mốc.
Nói một cách dễ hiểu hơn, bạn chỉ cần thực hiện một vài phép tính đơn giản là có thể cho kết quả số đo cao độ chính xác. Từ đó, bạn sẽ cảm nhận vai trò và chức năng chiếc máy thủy bình thật sự hữu ích dành cho các kỹ sư trong công tác đo đạc trắc địa.
Khi bạn tuân thủ đúng các bước sử dụng máy thuỷ bình – thuỷ chuẩn đo cao độ như trên chắc chắn thu được kết quả chính xác. Vấn đề này đã được nhiều bài viết bàn luận nhưng bạn hãy thông thái tìm hiểu và áp dụng công thức chuẩn tránh bị sai số nhé!
